Av Anne Viken, debattinnlegg som stod på trykk i Aftenposten 22.april 2008.
Eg las kronikken Farvel til nynorsken av forfattar og journalistBrynjulf Jung Tjønn, i Aftepnosten onsdag. Eg er sjølv journalist itjueåra, frå nynorsklandet Sunnfjord med nynorsk som hovudmål i alleår, og har den same erfaringa med nynorsk som Jung Tjønn: eg har lengeprøvd å skrive nynorsk som journalist men har lagt det vekk, bortsettfrå ved sjeldne høve. Nynorsken tek, som Jung Tjønn påpeikar, formykje tid og hovudbry.
Difor er det viktig at dei av oss som har skriftspråket som praktiskverktøy i kvardagen, journalistar og forfattarar, og som seier frå omkor problematisk nynorsken er i bruk. Det er trass alt vi som ernynorsk i det offentlege rom, eventuelt som vel bort nynorsk i detoffentlege rom. Og jo meir vanskeleg språket er, jo fleire vel detbort og jo mindre nynorsk ser ein i både media og i bøker.Men problemet er at nynorskforkjemparane, som ser ut til å befinne segpå ein planet langt frå verkelegheita, slår tilbake på utspel som JungTjønns med svært usakleg argumentasjon.
Her er eit godt eksempel: "Einsom skal opp og fram i Oslo, går ikkje over til byens rotfaste språk.I hovudstaden kuttar ein røter", skreiv Olav H Aarestad i eitlesarinnlegg i etterkant av kronikken.I fjor gjekk eg ut i eit essay i Syn og Segn, samt kronikkar i eirekke aviser, der eg hevda nynorsk er for krøkkete til å vere eit godtreiskap i det daglege. Eksempelvis er nokre–else ord forbode medan andre er lov. Det er, som Jung Tjønn påpeikar,ikkje lett å vite fram og bak på nynorsk skriftspråk.
Når ein då sitpå ein travel nyhetsdesk i ei avis med tidleg deadline, vert nynorsken kort sagt eit ubrukeleg reiskap. Ein har ikkje tid til å sitte åvrenge og vri hovud og ordlister i jakt på kva som er lov og ikkjelov, stavingar og så bortetter.Dette handlar altså om eit praktis brukarproblem, ikkje om identitetsfråskriving. Det handlar om at språket kort sagt ikkje er anvendeleg dersom du ønsker å skrive godt og korrekt norsk. I etterkant av mitt essay i Syn og Segn i fjor sommar vart eg kontaktaav ei rekke journalistar som erfarer nøyaktig det same som meg og Jung Tjønn.
Dei har hatt nynorsk som hovudmål heile sitt liv, men når detkjem til stykket, har dei kort sagt ikkje tid til å skrive språketkorrekt. Og sidan det for dei fleste av oss er viktigare at vi fårsagt det vi vil sei, enn at vi seier det på bokmål eller nynorsk,byter desse til bokmål.Og dette er journalistar som kan velge fritt mellom nynorsk og bokmål. Ein journalist eg kjenner skriv nynorsk når han har god tid og bokmålnår han har det travelt. Det fortel ein heil del om praktiske problem.
Den dagen gledar eg meg til då vi nynorskbrukarar som byter til bokmålvert tatt på alvor, ikkje berre avfeid med billeg retorikk alla: Ja devil opp og fram, de unge, så då dumpar språket og kuttar røter". Deter på tide å vakne frå måltåka. Vi treng eit språk vi kan bruke, ikkjetullprat om identitet.