Gå til hovedinnhold

Eg lurer på kor hjernevaska ein må vere for å tru på at ordet dyrevelferd i landbruk og matproduksjon har ei meining

Eg har mange gonger spurt meg kvifor ein brukar ordet "dyrevelferd". Det er ingen tvil om at ordet er utan betydning, totalt tappa for innhald, i landbruket. Den som pröver å overbevise meg om at ei ku, ökologisk eller ikkje, som står på bås i masse dritt, har eit flott liv, kan gi seg med ein gong. Det er eigentlig skremmande å sjå kva som blir godkjent innanfor det som er påstått å vere dyrevelferd, og det er skremmande å skulle vere ein som opererer innanfor dette feltet. Det er skremmande at mat produsert på denne måten blir markedsfört som rein og flott, den er alt anna enn rein og flott. Eg lurer på kor hjernevaska ein må vere for å tru på at ordet dyrevelferd i landbruk og matproduksjon har ei meining. Ein må iallefall vere totalt blotta for praktisk innsikt og erfaring og kunnskap om landbruk og dyr, dersom ein trur på det.

Men det er ganske rart det der: mange som har jobba lenge med dyr, ser ut til å tru at dyr trives i mökk og fluger, og at dette er ok liv for dyr. Og så har du dei utanfor, som aldri har sett inn i ein fjös, som eg trur vil ha store problemer med å forestille seg nöyaktig kor uetisk brutalt mat blir produsert her i våre vakre land i nord. Eg veit ikkje heilt kva eg skal sei. Böndene har lite pengar, dei er pressa av forbrukarane som vil ha billig mat, medier som skriker opp om melka blir dyrare. Eg lurer veldig på om dei hadde klaga på matprisen om dei hadde sett kva denne klagesongen förer til av lidelser, brutalitet, effektivitetsslaveri. Kor mange gonger skal vi ha lov å skyte ein okse för den er död på eit slakteri? Norske slakteri får fritak frå påbod om at dyr skal stå bundne når dei blir skutt på slakteriet. Kvifor? Av ökonomiske årsaker. Mitt spörsmål er dette: kor mange gonger kan du skyte ein okse för du treffer, og fortsatt kalle det dyrevelferd? Det burde vere eit minstekrav at alle dyr er fiksert under avliving ved slakteri. Eg har med eigne auger så mange gonger sett bomskot på slakteri, at det er lett å fastslå at dette ikkje er noko som skjer "ein sjeldan gong". Dette er noko som skjer ofte, og som det er aksept for. Vi har lov å feile. Spörsmålet eg stiller meg er: kvar går egentlig grensa?

Ordet dyrevelferd bör slettast frå alt som omhandlar landbruksproduksjon. Det bör erstattast med ein brutalitetsskala. Kor brutalt og bestialsk og uetisk landbruk vil vi ha? Big bissniss, forbrukar- og mediekrav om låge prisar förer til ei brutalisering av dyrehaldet. Det er det ingen tvil om.

Det kan vere at norske landbruksmyndigheter bör gå ut og endre strategi. Heller enn å fortelle om kor fantastisk norsk landbruk er, kan dei vise fram korleis det står til når bonden må jobbe deltid og korleis effektivisering og kostnadsbesparingar pressar fram eit stadig meir brutalt landbruk der dyreetikk og hensyn til dyrs velferd er fråverande. Vi treng ein betre ökonomi i landbruket om det ikkje skal bli enda verre. Lögna om norske kyr på beite, bör ein kutte ut.

Som dyrlege får ein eit makabert innblikk i kva som skal forestille "dyrevelferden", og det kan vere til tider tragisk å gå dennes ärend. Lovverket tillet ei ganske så brutal handtering av dyr för det blir å ansjå som eit overtramp. Litt må ein trass alt tåle, men kor går grensa? Eg berre spör. Du kan foreta deg svärt mykje bestialitet og vanstell innanfor lovens rammer. Det er egentlig heilt vanvittig. Det er särdeles perverst at ein i det heile nyttar ordet "dyrevelferd".

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre ...

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl...

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys...