LYG TINE? spør Dagbladet. Her er mitt svar. Tines svar er det same gamle informasjonsskrivet som dei har pøst ut i fleire medier, og som også dokumenterer det eg skriv her under. Det fine er at Tine viser til nøyaktig same statestikk som meg sjølv;) Og ja, Tine lyg.
Mitt innlegg:
Eg er veldig usikker på om Tine lyg bevisst, har behandla lett tilgjengelige fakta med ein harelabb eller rett og slett har sett bort frå fakta. Tine påstår dei har solid faktagrunnlag. Dette har dei derimot ikkje brukt i utforminga av reklamekampanjen. Då hadde eg ikkje vore i stand til å avdekke ei rekke feil i løpet av fem minutt.
Tine påstår på melkekartongar og i avisreklamer at alle Tines 242 000 melkekyr har åtte veker sommarferie, altså åtte veker på beite. Dette er de fakto løgn. Det er ikkje eit krav at konvensjonelle kyr som lever i lausdriftsfjøs (fjøs der kyrne går lause, ikkje står på bås) skal ut på beite. Nye tal, som Tine sjølv har gitt meg, viser at 29 prosent av desse heller aldri slepp ut på beite. Tine kjenner altså fakta, men har likevel gått ut med feil tal i kampanjen.
Tine har i sitt forsvar også uttrykt at antal kyr som står inne heile året «er så lågt» at det ikkje er feil å påstå at «alle går ute». Dette er ein underlig argumentasjon. At berre nokre tusen står inne forsvarer altså, ifølge Tine, å påstå at alle går ute.
Tine forsvarer seg også med at det frå og med 2013 blir påbod om utegang for alle kyr. Problem: dette er ikkje eit krav i dag.
Tine har ein sterk posisjon som dei utnyttar i reklameøyemed, og dei fører ein lettvint retorikk i møte med kritikken. Ein del av svara dei har gitt på kritikken er så feil at det kan mistenkast at dei manglar grunnleggande kunnskap om melkeproduksjon, blant anna har kommunikasjonssjef Lars Galtung i eit intervju med ABC-nyheter hevda at det mest vanlige scenarioet i Norge, er at melkekyr går ilag med kalv. Dette er de fakto feil. Kvar skulle Tine då fått melka si frå? Melkekyr går ikkje med kalv. Eg har bede Tine dokumentere påstanden, men den uteblir. Kanskje ikkje så rart all den tid den ikkje finst.
Bøndene bør ikkje akseptere at konsernet bryt ned bøndenes omdøme med faktafeil. Sjølv om norsk landbruk er bra i internasjonal samanheng, forsvarar det ikkje faktafeilspekka reklamekampanjar.
Anne Viken, veterinær utdanna ved Norges Veterinærhøgskole, journalist og bloggar.