Gå til hovedinnhold

1905 nye innbyggarar innan år 2030

i Sogn og Fjordane, ifølge tal frå SSB.

Kanskje på tide å tone ned dette evinnelige turistfokuset og heller tenke på å få opp folketalet? Lat meg ta kommunen eg kjem frå. Gaular kommune i Sunnfjord som antagelegvis, vel Bygstad iallefall, er ei sånn bygd som berre satsar på turisme. Vikingfjorden med vikingskip er vel det fremste symbolet på kor fortidsbaserte og bakoverskuande dei folka er som styret showet. Det er jo ikkje rart det stagnerar. Folk jobbar i Førde og Dale og andre stader. Kor mange jobbar vel i Bygstad? Der er ingen nye, interessante arbeidsplassar, utover dei ein mekker sjølv, heime på soverommet, altså om ein jobbar via nettet med eiga bedrift. Ellers er du tvingande nødt til å jobbe på butikken, køyre taxi eller pendle til Førde. Jada, pendle er ok, men når skal Bygstad kunne tilby ein interessant arbeidsplass? Om femti år? I mellomtida kjem vel trehundre nye vikingskip på fjorden. Det er faktisk heilt utrulig at folk får økonomisk støtte til å på denne måten få ei heil bygd til å framstå som tilbakeståande.

Dette er eit glitrande eksempel på ein konservativ stad som ikkje har forstått kva som er greia med år 2010. Fortset dei på denne måten, vil eg tru at alle som bur der, om få år, må gravleggast i vikingskip.

Lat meg ta eit lite eksempel. Røros er ein stad spekka med historie. Er det sexy? NÅr folk er ute etter ein stad å bu, flyttar dei ikkje inn i vikingtida. Då vil dei ha ein streit, vanlig stad der dei kan ha seg eit hus, eit par ungar og ein jobb. Det blir stadig meir viktig for folk kva omdøme staden har. Så kva omdøme har Bygstad, der eg kjem frå? Greit nok. Dei har sjølvsagt fin natur. Så har dei Vikingfjorden som får det til å framstå som bakstreversk og ein virtuell nisseplass. Så har dei Tønna, ein aldeles fortreffelig uteplass, så dette er tommel opp. Ellers er flyplassen ein stor bonus og gjer staden svært lett tilgjengelig, om enn stygt overprisa billettar.

Så er det ti femten minutt til Førde. Det er fint. På skulen er dei same oldisane lærarar som då eg gjekk der. Det trekk ned. Eg hugsar fortsatt alle faktafeila eg lærte, blant anna av læraren i heimkunnskap som påstod vi hadde ein pose på spiserøret der alle tablettar la seg om vi ikkje svelde dei med eit glas vatn. Nærmare eventyr kjem ein knapt. Men ok. Barnehagen er ny iallefall, og skulen er ny.

Så har du bilverkstad, halvshabby internett og ein del skog som veks opp over alt. Egentlig, kva kan dei tilby? Kva er merkevara Bygstad? Eg syns Bygstad er fint, om enn overgrodd av skog. Men er det noko spesielt med staden, sånn i grunn? Ingen har hørt om den. INgen har hørt om Vikingfjorden, ingen har hørt om Storehesten, vårt monumentale fjell. Nei, eg forstår meg ikkje på dette med kor mange som skal ha hørt om noko før det har funka, men ein ting er sikkert. Bygstad, eller Gaular for den del, er ein stad som ikkje gjer ein pøkk for å få tilflyttarar dit. Ikkje ein pøkk. Dei henge med, såvidt, i svingane og er nøgde med det. Dei kjem til å overleve pga dei er så nære Førde. Kanksje driter dei i det. Kven veit.

1905 innbyggarar ekstra i år 2030. Store problemer med å skaffe seg høgt utdanna arbeidskraft. Eg skal sitere ein klok ung mann eg kjenner. Dette seier folk i Sogn og Fjordane opent ut:


”å bevare det vi har er beste våpen mot alskens nymotens skit som ungdomen likar.”

    • Har forøvrig vore her i dag og menga meg med kultursjefar og andre som håper dei vert regna som ein del av eliten når andre snakkar om den. Tafatt gjeng. Det florerte med menn i 50åra, med Fylkesbaatane T-skjorte spent som eit segl over ein alt for tjukk mage, ekkel kaffiånde og med tanken om at å bevare det vi har er beste våpen mot alskens nymotens skit som ungdomen likar.
    • Desse var para med overentusiastiske kvinner i samme aldersgruppe, med svært fargefulle kreasjonar på både hode, hender og føtter, også med ekkel kaffiånde og syting om for lite pengar som unnskyldning for at dei ikkje får til noko. Hjelp. Dei treng å få fillerista seg litt slik at dei blir litt klamme i skinnsandalane som vart kjøpt på Kreta i '76. Dei treng å bli litt redde og utfordra.

    • Sitat: ung, profilert næringslivsmann frå Sogn og Fjordane. Han held nesten ikkje ut å bu i Sogn og Fjordan sjølv om han har ein kremjobb.

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys