Gå til hovedinnhold

Ari Behns bok Vivian Seving etc - hard kost for kongeriket Norge

Eg har gitt meg i kast med Ari Behn. Etter å for mange år sidan ha lese Bakgård og syntes den var alright, samma med Trist som faen, var det tid for å prøve seg på sist utgitte. Behn har ein fortellerstil som er ganske spesiell. I starten tar ein seg i å tenke at "dette er vel sært". Veldig sært. Men så, etterkvart, når biter av storien porsjoneres ut, og ein får stadig større innsikt i hovedpersonen: den kjønnsopererte prinsessa av Freiburg, hetrofilt gift med prins Franz som tidlegare var kjæreste med Tysklands desiderte kjendisblogger, ein skinhead frå Berlin, så lar ein seg litt fascinere av at Behn gir ut ei så speisa bok i lille kongerike Norge. For dette er ikkje heilt dagleg kost, meg bekjent.

Undertittelen er: «Sladder, forskyvninger og andre overdrivelser om en prinsesse og hennes samtid - en satirisk skisse».

Vanlegvis er eg superskeptisk til ny litteratur av folk på min alder eller yngre eldre. Monsterskeptisk. Og dønn konservativ, antageleg. Liker best historiske romaner, har fått snusen på fantasy. Deriblant Skogland-serien som definitivt kan anbefales, og da er det kanskje ikkje så rart at ein finn Behns bok ganske sprelsk.

Då Vivian Sevin etc kom ut, sa redaktøren hans, Kari Marstein i Gyldendal:

–Han er skikkelig «breial» i boken. Det er veldig morsomt. Han tør å leke. Tenk deg å skrive fra det ståstedet og være så uredd! Link. 

Og nett det same tenkte eg. Behn er faktisk ganske modig som tørr vere Behn i norsk dønn konservativ offentlighet. Han er ganske sprek som tørr å mekke ein slik roman. Men kritikarane var ikkje eintydig positive. Og ganske riktig. Kritikarane kalte boka for ei blass historie (NRK). Marta Norheim skriv at ho er skuffa over boka, jamført kva den har vore marknadsført som, nemleg sterke saker.

Men dette er da sterke saker. Det viser medias respons oss tydeleg: dei liker det ikkje. Sjølvsagt ikkje. Og dette var heilt sikkert Behn klar over sjølv da boka blei slept. Den sterke saken ved denne boka er at den er ganske annleis enn det meste anna. Det er ingen fintfølande roman om ein mann som sit heime og savnar eksen som har bykst på elva. Dette er ei bok som er for absurd til å gå inn hos det litteraturskolerte Norge.

Den er absurd. Ei kjønnsoperert tysk prinsesse, enke fordi mannen døde av aids og overdose, som deltar i bondereality med stereotyp bondemann i bunad som spelar fanitullen på fele ved kvar anledning. Vivian vart utkasta av den Freiburgske familien då dei fann ut av ho er ein kjønnsoperert mann frå Norge, ikkje ei vanleg kvinne frå Canada: Vivian av Montreal.

Vivian er ei god sjel som kjempar ein håplaus kamp mot medias framstilling av henne, og mot andre sine fordommar og jakt på overskrifter. Sånn sett er ho i same situasjon som Behn og prinsesse Märtha. Eg hadde lagt meg ned og sjølvdauda om eg var kongelig. Det er iallefall sikkert. Dei er sjanselause i media og sjølvsagte offer for tabloidene.

Vivian vert avkledd og latterliggjort, bur på eit realityhostel i Oslo, blir rana for pengene ho får for å stille opp saman med bonden på fela i eit vekeblad, og latterliggjort fordi ho stiller opp i vekeblad. Til slutt vert ho putta i ein gapestokk og forsøkt drept. Det er heilt absurd, men ein får medfølelse med Vivian som er så sjanselaus mot media. Til og med når ho reiser til Israel blir ho fotfulgt, og fulgt i same taxi, av den tyske skandalebloggaren. Maktesløysa hennar er påtageleg når ho må la han reise rundt ilag med seg i taxi. Ho slepp ikkje unna likevel. Slepp fienden like godt inn.

Mest av alt sit ein att med Vivians følelse av avmakt i møte med media, og dette får Behn fram riktig så godt. Og når ein likevel vil bli tillagt alle mulighe hensikter og ønsker, alt frå at boka er eit rop om hjelp til hevnmotiv mot tidlegare ansett sladrekar på slottet, så kan ein jo like godt berre kline til og skrive ei bok så absurd at den ikkje liknar på noko som helst. Og det er det Ari Behn har gjort. Alt han gjer blir overdrive og smurt utover alt, som feks idag at han snakkar med sin døde bestefar. Mediene har eit stort problem med å skaffe seg nok stoff, og då er Ari Behn god å ha. Mannen kysser nemlig løver. Wow, liksom. Uansett kva typen foretar seg så blir det blåst ut av proporsjonar.

Og det får denne boka veldig bra til. Parodien på mediene og medienes jakt på offentlege personar og kongelege. Dei har å sitte pent på kirkebenken, gå i pressa bukser og ikkje byte buksemerke for ofte. Ellers er dei geeks.

Vivian Seving etc er ei geeky bok for eit konservativt publikum, og eit lite lyspunkt for ei rekke andre.
.

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys