Gå til hovedinnhold

Debatten om ubedøva slakt angår Norge.


I Morgonbladet 23.mars svarer Runar Døving svarer på mitt leserbrev «Halal – gamal metode i ny kontekst». Døving skriv at han forventar seg at Viken og hennar stand bidrar til å opplyse om de faktiske forhold i slakt (altså at halal foregår med bedøving i Norge), og ein kan lure på om Døving las mitt lesarbrev særleg godt då eg der nettopp nøye poengterte korleis hala foregår i Norge: med bedøving, akkurat som anna slakt. I tillegg tek eg opp problematikken knytt til ubedøva slakt med fokus på EU.

Døving er også kritisk til at eg gjer halal utan bedøving relevant for Norge, og meiner at norsk offentligheit er feil adresse for debatt om ubedøva slakt. Dette er ein i beste fall rar slutning då Norge er del av eit internasjonalt marked, også for mat. Kjøt som er slakta utan bedøving i EU vert importert både til Norge og Sverige, land som ikkje tillet slakt utan bedøving. Debatten om ubedøva slakt angår den norske forbrukar.

Også EU ønsker at dyr skal bedøvast før avliving. European convention for the protection of animals for slaughter gir kun unntaktsmessig løyve til såkalt rituell slakting, noko som inkluderer kosher (schechita) og halal. I mange EU-land har unntaket blitt regel fordi det er billigare og enklare å droppe bedøving før avliving, og i følge EU-kommisjonen foregår rituelt slakt i mykje større grad enn kva som er etterspørselen som ligg rundt åtte prosent. Det viser seg at i Frankrike blir 65 prosent av alle kyr og kalvar slakta utan bedøving, og i Belgia 92 prosent av alle sauer (Diarel).

Veterinær Johan Beck-Friis, informasjonssjef i Sveriges veterinärförbund, stiller 12.februar på STV spørsmål ved kvifor ein skal halssnitte dyr levande når ein har tilgang til metodar for bedøving. Omfanget av rituelt slakt i EU er antageleg, ifølge EU-kommisjonen, større enn vi kjenner til.

Det er utsteda ei rekke fatwa som seier at bedøving før avliving er greit så lenge straumen som vert nytta ikkje er sterkare enn at dyret i etterkant av bedøvinga vil kunne vakne til live igjen. I Storbritannia, blant anna, vert all økologisk halal utført med bedøving ettersom dyrevelferd er ein viktig del av økologisk landbruk.

Kjøt som er slakta uten bedøving er ikkje merka i EU. Forbrukarar som er opptekne av dyrevelferd, har dermed ikkje muligheten til å velge bort dette kjøtet vekk. Det er også vanskeleg å begrense import av kjøt frå ubedøva slakt då ein ikkje veit kva slakt som er slakta med eller utan bedøving.

Døving er også kritisk til at eg har posta videoar av halal på min blogg. Å vise fram korleis slakt foregår, er god og enkel informasjon. Å advare blogglesarane mot sterke scener, er greit då dette er sterke scener. Videoane viser slettes ikkje når ting går gale, slik Døving insinuerer, men vanlege rutiner for ubedøva slakt.

Eg meiner forbrukarane må få tilgang til kunnskap, vere det seg om korleis ting blir gjort i Norge eller korleis ting blir gjort i EU, halal eller ikkje halal. Norge eksisterer i eit internasjonalt marked og dette må vi forholde oss til.

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys