leserbrev trykt i Klassekampen 23.september 2009 som svar på to motinnlegg mot min kommentar Økologisk merkevarebløff i same avis 5.september.
Eg er pro økolandbruk, men ikkje pro eit økolandbruk som framstiller seg som meir økologisk enn kva det er. Årsaka er at ein då lurer forbrukaren til å tru at han kjøper eit produkt som bidreg positivt til miljøet, medan dette ikkje nødvendigvis er realiteten. Ein er fornøgd og let vere å stille krav om reelle økologiske produkt. På denne måten blir økomat kontraproduktiv: ein trur at den har ein effekt som ikkje er der og forbrukaren blir ein passiv konsument av ei merkevare som er godt meint men som ikkje er særlig effektfull med tanke på målet. Krava til kva som kan kallast økologisk er kort sagt for slakke.
"Ønsker vi å prioritere bærekraftighet framfor kortsiktighet, representerer økologisk matproduksjon et steg i riktig retning", skriv Christian Bianchi Strømme på lesarbrevplass i Klassekampen. Ja, dette er eg einig i. Problemet dukkar opp når det som vert markedsført som økologisk og berekraftig, ikkje er stort betre enn konvensjonelt.
Ein må også ta høgde for at reglane for kva ein kan kalle for økologis varierer i Europa. Der finst ei rekke ulike sertifiseringsmetodar. For ikkje å snakke om USA.
Martin Eggen skriv at biomangfald aukar på økologisk drivne gardar. Ja, dette stemmer nok men påstanden er for enkel all den tid det er økologisk utmark er eit av særprega ved norsk matproduksjon, økologisk eller ikkje. Store deler av såkalla konvensjonelle gardars areal er økologisk i den forstand at dei ikkje er gjødsla. Argumentet om auka artsmangfald i økologisk landskap blir ergo for enkel all den tid dette også gjeld klassisk kulturlandskap nytta i konvensjonelt. Når kulturlandskapet blir borte, tapar ein artar.
Sum i sum bør ein oppretthalde både øko og konvensjonelt landbruk i Norge av hensyn til den internasjonale matvaresituasjonen samt dei unike mulighetene for naturnær matproduksjon. Det er på tide å slutte med flisespikkeri og virkelighetsfjernt regelrytteri.
La meg ta eit eksempel: Norske lam blir sluppe på beite om våren, sende på fjellet og vandrar side om side, økologiske og konvensjonelle, på beite. Men når dei vert henta heim, skjer det ei forvandling. Dei legg ut på sin siste reise i den same slaktebilen og skrottane kuttast opp i dei same bitane, men kjøtet blir pakka i forskjellig emballasje og prisa forskjellig i butikken. Dette har lite med klimatiltak å gjere og mykje med markevarebygging all den tid alle lam produsert i Norge i praksis er økologiske uavhengig av merkelapp.
Det må tas reelle grep om økomerkevara før ein kan ta den seriøst.