Gå til hovedinnhold

Den ulende mølleren


av Arto Paasilinna er tidenes lesaroppleving. Eg skjønar på ingen måte kvifor i alle dagar eg ikkje har oppdaga denne fantastiske forfattaren før. Og som det blir sagt: har du først oppdaga han, så er du hekta, og det er kanskje difor han er bejubla og omsett til ei rekke språk. Lat oss kort oppsummere:


Heidundrande beskrivelsar

Kanonbra sitater

Alt crap er kutta ut, ting skjer DER, møllaren drar til bygda og stjel våpen, han set fyr på kirka, han legg i veg!

Hjarteskjerande beskrivingar av galskapen i eit sneversynt bygdesamfunn som ikkje tolererer den litt spesielle møllaren som kjem til bygda, og vanviddet i handlingane til mange av innbyggarane i bygda, fullstendig i tråd med menneskeleg psykologi og kva vi er i stand til av dumheiter.


Medan den norske bestselgaren Henrik Langeland skriv tekst så flat som eit fortau, så grå som stein, så gørr at du kan grine av det, er Paasilinna eit eksempel på det motsette. Han er ein forfattar som briljerer så til dei grader med språk, vendingar og sitater at det er rett og slett dansar bortover myrane, gjennom skauen, over slettene, ut på vegen, oppetter bergveggane. Heidundrande hei kor det går bortgjennom teksten. Det er litt av den same opplevinga eg fekk når eg las Tonje Glimmerdal av Maria Parr, ei barnebok rett nok, men dog så smekk full av vilt bra sitat, ord og beskrivingar at det berre feide av bana det meste anna. Vil du skrive, er dette to forfattarar som er eit MUST å lese, språklig briljanse i høg klasse. Les og lær.


No er det berre å kaste seg over resten av forfattarens bøker. Drit i forfattarskular, les Paasilinna. Karl Ove Knausgård har uttalt at han fekk mange års skrivesperre av å gå på forfattarskule. Det er altså det motsette som skjer om du les Paasilinna.


.

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre ...

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl...

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys...