Gå til hovedinnhold

Fjørfenæring på ville vegar

Per Olaf Lundteigen har vore ute fleire gongar og refsar norske kyllingprodusentar for å produsere sjuk og usunn slaskekylling. Då mobilserer bønder, Bondelaget og politikarar frå Senterpartiet mot Lundteigen. Det er viktig å halde dette hemmeleg. Forbrukarane skal ikkje vere klar over korleis produksjonen foregår. 

I vår skreiv eg ein kommentar om dette i Klassekampen basert på ny forskning.
No har NRK laga ein dokumentar som viser det same, Rødt kjøtt er sunnare enn kvitt, basert på den same forskninga.
David Koht-Norbye, leiar i Fjørfelaget, skriv på lesarbrevplass i Nationen sist veke: «Når hun (Viken) skriver om «stadig aukande burbasert produksjon av kjøt (fjørfe)», avslører hun fullstendig mangel på kunnskap om norsk produksjon av kylling og kalkun.» Fjørfelaget vil forsvare den uetiske fjørfenæringa med nebb og klør.

Lesarbrevet var eit svar på min kronikk om sekterismen i Bondelaget og korleis ein forsvarer og dekker til kritikkverdige forhold i norsk landbruk. Les den her i uredigert fullversjon.

Eg kan berolige Koht-Norbye. Eg er fullstendig klar over korleis norsk fjørfe lever. I kronikken «Fråbeite til bur», Aftenposten 17.februar 2011, skriv eg dette: «Norsk landbruksproduksjon vert i stadig større grad flytta frå dyr som blir slept på beite, til dyr som lever heile livet i bur eller i oppvarma innandørs hallar, frå gras og lokale forressursar til importert kraftfor. Eg snakkar om kylling, kalkun og verpehøns.»

Når Koht-Norbye skriv «skal fortsette å ha hele sitt liv på en stor flate i et godt inneklima tilpasset fjørfeet!» er det grunn til å spørre seg kven som driv vranglære.
Lat meg sitere ein bonde frå fjørfenæringas eigne rekker. I artikkelen «Leve, for å vokse», Morgenbladet, 8.april 2011, blir det beskrive korleis kyllingar står så trangt at dei vert trampa ihjel når ein går gjennom hallen.

Vi veit at kalkun i fangenskap slit med ødelagde og degenererte hofteledd. Ein har avla fram broilerkyllingar som berre kan få lov til å ete førti prosent av det dei hadde sett til livs om dei fekk fri tilgang til mat. Dei går konstant svoltne.

I Norge køyrer ein fraktebilar med kyllingar i islagde kassar i 25 grader minus utan varme på, der høge prosentandelar dør før dei kjem til slakteriet. Om sommaren dør kyllingane i bilane medan dei ventar utanfor slaktehusa. Bilane manglar godkjende luftesystem.
«Så lenge forbrukerne bestemmer menyen selv, er viktig at norsk landbruk streber etter å levere det kundene vil ha», skriv Koht-Norbye.
Men metoden fjørfenæringa har valgt for å levere, samsvarer betre med dyreplageri enn dyrevelferd uansett kor mykje næringa forsøker å dekke til fakta. Det handlar om ei næring som i stadig større grad fråskriv seg etikk og samfunnsansvar.
Og ikkje nok med dette. Det viser seg at kjøt frå kyllingar som kun er fora på kraftfor, er skadeleg for helsa di. Det er kvitt kjøt framavla på ein naturleg diett som er bra for deg. 
Det er på tide forbrukarane forlanger ein sunn kylling produsert under etisk akseptable forhold. 

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys