Gå til hovedinnhold

Er det eit likestillingsproblem at kvinner som fortel om sine erfaringar med trakassering frå utlandske menn, blir kalt rasistar?

 - Vi må kalle en spade for en spade. Det er ikke noe tvil om at så å si alle overfalls- og gjengvoldtekter de siste ti årene i Norge har blitt begått av innvandrermenn. Og muslimske menn er overrepresentert, sier Abid Raja. De som voldtar, de voldtar egentlig hele innvandreromdømmet.

Les artikkelen.

Ikkje skyt budbringer.

Siste dagane har det vore debatt om voldtekter i Oslo. Sjølv har eg aldri blitt voldtatt, men fotfulgt og hatt ein del ubehagelige opplevingar. Dette har eg  skrive om. Mange blir rasande når ein skriv om sine erfaringar. Dei meiner at å fortelle at ein blir trakassert på gata i Oslo av utlandske menn, er stigmatiserande for innvandrarar. Nokre trekk rasismestrået.

Les om mine erfaringar, Farlege Oslo, i Morgenbladet.  Artikkelen er også lagt ut hos Verdidebatt.no (Vårt Land) og Nye Meninger (Dagsavisen). Trykk på linkane og sjekk ut debattane.


Det er noko alvorleg gale om ein ikkje kan omtale sine erfaringar frå Oslo utan å bli møtt med angrep av typen: du stigmatiserer minoriteter, du er rasist, du generaliserer. Dine erfaringar er irrelevante fordi dei ikkje er statestikk, men eigne opplevingar.

Denne typen retorikk kan, sjølv om det kanskje ikkje er intendert, oppfattast som forsvar for overgriparane og mennene som trakasserer kvinner. Heller enn å rette kritikk mot overgripar, rettar ein kritikk mot den som fortel om sine erfaringar med overgripar. Det er i grunnen eit nytt overgrep mot kvinner.

Hadde ein sett same retorikk dersom det var menn som blei utsatt for voldtekter og trassering? Menn har skrike høgt ut om at dei føler seg trakassert av horer på Karl Johan.

Mediefokuset er overdrive, meiner enkelte. Sosiolog Marianne Sætre forsøker i ein kronikk å dysse ned fokuset på overfallsvoldtektene. Kan du vere Norges fremste voldtektforsker og ikkje kommenterer (men benekter) åpenbare sider ved eige materiale (slik Jan Arild Snoen, og nå Kjetil Rolness påpeker om bruken av landbakgrunn)? Har Sætre ingen forståelse for at frykten ikkje er medieskapt aleine, men også basert på at kvinner faktisk blir voldtatt, samt at mange andre blir utsatt for trakassering i Oslo? 

Det er fra før vel kjent at nesten alle overfallsvoldtektene i Oslo har utenlandsk gjerningsmann.  Dette blir ignorert av Sætre. Er det mulig å løse eit problem når ein ikkje vil innsjå problemet?


Eg synest denne arrogansen som Sætre viser i møter med kvinners frykt, er drøy. Det er faktisk ikkje berre mediadekningen som gjer kvinner redde. Det er personlige, gjentatte erfaringer. Teori + praksis er ein undervurdert disipling. Common sense is not as common as we like to think. Kanskje har Sætre brukt for mykje tid på sitt materiale og for lita tid på å lytte og forstå virkeligheten for kvinner i Oslo.

Greit nok at voldteker er eit tabloid fenomen som mediene skriv om, men det går ikkje an å stikke under ein stol at det kan ramme kven som helst, sjølv om det kun rammer eit fåtal. Derfor er kvinner redde. Dette må tas på alvor. Det er eit faktum at dette kan skje deg, sjølv om du er klin edru. Og trakasseringa på open gate, har ingenting med alkoholforbruk å gjere, jamfør min artikkel i Morgenbladet og Marta Breens blogg, sjølv om mange virker forsøker å bortforklare overfallsvoldtekter med kvinners alkoholkonsum. Det er edru damer på gata som blir utsatt for sjikanerande åtferd, som i sin tur er trugande, og som i sin tur kan utarte til feks voldtekt. Difor er vi redde. Har vanskelig for å skjønne at det er så veldig interessant å bruke tid på å liksom bortforklare frykten for overfallsvoldtektene, eller dysse den ned. Debatten er interessant, men realiteten er viktigare enn debatten: det kjennes ikkje trygt å vere kvinne i Oslo. Lat det ikkje forsvinne i ein virrvarr av analyser frå alle som ønsker å meine noko om saka. Syns i vei, men behold gangsynet.

Enkelte forsøker også å bortforklare kvinners erfaringar som rasisme. Det er risikabelt å påpeike det enkle faktum at ein blir trakassert av utlandske menn. Det er ganske spesielt at kvinners erfaringar på denne måten skal usynleggjerast. Hadde ein gjort det same med menns erfaringar? Nedvurdert dei? Det er underleg å høyre andre kvinner sei at mine erfaringer ikkje er relevante, fordi desse andre kvinnene ikkje har gjort seg slike erfaringar sjølv. Ulike kvinner, ulike erfaringar, men ikkje ulik relevans. 

Kvifor blir ulike kvinner utsatt for sjikane på open gate i ulik grad? Eg veit ikkje, men det kan handle om faktorar som utsjånad, klesstil, kva gate ein går i. Det blir spekulasjonar. Tilfeldigheter? 

Er det eit likestillingsproblem at kvinner som fortel om sine erfaringar, blit kalt rasistar? Blir menn som fortel om trakassering frå horer beskulda for det same? Eller dei som blir rana? Er kvinners erfaringar rasisme? Eller er rasismestemplinga ein hersketeknikk som nedvurderere kvinners erfaringar? Det virker som om enkelte kappes om nettopp å nedvurdere kvinners erfaringar i denne saka. Ein har lov å fortelle deler, men ikkje heile sanninga: det er farga som trakasserer oss. Ikkje svenskane som jobbar i Oslo. Face it.

Som Abid Raja seier: De som voldtar, de voldtar egentlig hele innvandreromdømmet.

Det er mennene som voldtar, som bidrar til stigmatisering av innvandrarar, ikkje kvinnene som fortel om mennene som trakasserer og voldtar dei. 


Heller enn å skyte på bodberar, burde ein forsøke å definere problemet, blant anna via personlige historier frå kvinner i Oslo, og så i andre omgang løse det. Å skubbe fakta under ein stol, hjelper ingen. Få det fram i lyset: utlandske menn trakasserer og voldtar kvinner. Det er uakseptabelt, og det er dette som er saka.

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre ...

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl...

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys...