Gå til hovedinnhold

Bør norske forfattarar bør nøye seg med "å skrive nok ein roman om utsikten fra vinduet"?

Norske forfattere interesserer seg ikke for naturvitenskap. I en verden som holder på å krepere, er det deprimerende, meinte Gert Nygårdshaug i Klassekampen 17.november.

Poeten Espen Stueland lurte på om norske forfattarar bør nøye seg med "å skrive nok ein roman om utsikten fra vinduet".

Nygårdshaug sa vidare at "Jeg er skuffet over min generasjon av forfattere (...) som har henfalt til å skrive bøker om sin egen barndom, om mor og far og jeg vet ikke hva, sier Nygårdshaug, og peker på at tidligere generasjoner av forfattere i større grad har hatt tradisjon for å gå til vitenskapen for å finne stoff til bøkene sine.

Norske forfattere skriver om egne skilsmisser. - Vi befinner oss i en selvsentrert overgangstid, mener forsker Nina Witoszek.

Eg syns ikkje det er eit problem at Hoem og Wassmo skriv om oppvekst og barndom, far og mor og livet sitt. Årsak: det er interessante og relevante skildringar av levd liv og historie, ikkje minst. Det er ikkje akkurat slik at forfattarane sit med nasa inn i navlen på mora si medan dei skriv. Dei skildrar samfunn, politikk, samliv med andre menneske.. kort sagt ting som angår oss i like stor grad som vitenskapen.

Det er lett å sei at ein må skrive om dei store og viktige tinga, og så gløymer ein at dei fundamentale tinga i eit menneskes liv ofte ikkje handlar om bioteknologi og klimaforskning, men om menneskelige relasjonar, eit tema som aldri går ut på dato, heller ikkje i litteraturen.

Men, der er eit stort men. Medan forfattarar av Nygårdshaugs generasjon maktar å gjere desse personlige historiene interessante, og maktar å sette dei i fokus, er det mange av min eigen genersjons forfattarar som ikkje maktar dette. Eg har gått litt på forfatterskole, og har ergo også vore på ein del slike skriveseminar med folk som vil bli forfattarar, anten fordi dei har eit eller anna kall som sit svært langt inne, eller at dei er i overgangsalderen, og her vassar ein tidvis svært djupt i navleloet. I tillegg var manusa omtrent identiske. Kliss like, kliss uinteressante, med eit par heiderlege unntak.

Tematikken er ofte forutsigbar: ein deprimert mann, som ikkje liker kjerringa si, føler seg svært einsam på ei eller anna grå øy ved havet og vurderer å hoppe utfor eit eller anna som er høgt nok til at han vil dø når han landar. Ei eller anna dame slit med ein stor og tung hemmelighet medan ho vaskar svigerfaren bak og snakkar til veggen heller enn mannen sin, og ein eller anna unge leiter etter far sin, eller trur at han er homofil. Eventuelt er ein i ei eller anna identitetskrise der ein ikkje diggar å tafse kjerringa på ræva fordi det som skjer om ein tafsar kjerring på ræva, er at ho heller vil koke poteter. Utanfor regnar det, og mannen ser, som alle einsame menn i norske samtidsromanar, om han kan sjå eit eller anna han kan hoppe frå. Det vere seg hotell, skyskrapar, fjellvegg, skrent, klippe, høgt hus, høg låve.

Der finst sjølvsagt heiderlege unntak, men i det store og heile ser det ut som mang ei bok er skriven framfor eit vindu med utsikt mot eit stup. Eg gledar meg til folk på min eigen alder begynner å gå ut døra for og skaffe storyer til boka si. Det hadde vore fint med litt perspektiv på navleloet.

Les også om skrivekurs for gamle damer.

Populære innlegg fra denne bloggen

Når den døde bestemora di spring etter deg på alle fire

Igår las eg den første barneboka eg har lese på lenge. Den handla om eit spøkelse, trudde eg, men det viste seg at det var eit romvesen. Det handla rett og slett om eit romvesen som sat fast i eit romskip nedi jorda under ei gran ute i skogen etter å ha krasja i ein skogbrann. Det vart heile tida hinta til at dette skumle sat fast, så eg tenkte det var ein vampyr som sat fast i ei kiste (Den vesle vampyren), eller eit lik eller noko som var levande begravd (murt inn i veggen). Så eg sat da å vente på ein vampyr, ein varulv eller eit realt spøkelse. Potensielt ein kjekk Twilight-type. Men no kjem det verste av alt (Eksorsisten). Vesenet tar knekken på bestemora medan jenta ser på. Bestemora slenger seg hit og dit i senga og blod renner og hovud sprekk. Og så kryp vesenet inn i den døde bestemora til hovedpersonen og får denne døde bestemorskroppen til å drive å springe etter hovedpersonen. Det er det verste eg har lese på lenge. Beinpiper og innmat og blod og springande døde bestemødre

Spelet om ØKO-maten, The øko-GAME: Marked - forbruker

Om spriket mellom PR og røyndom. (Med andre ord-artikkel publisert i Klassekampen 26.februar 2010) Bønder er og blir ei spesiell gruppe. Før var det høgstatus å vere storbønder. No er du er ein systematisk dyremishandlar, industriforbrukar av stakkars kyr og ellers ein trussel mot vår alles eksistens. Du tømmer dritt ut i atmosfæren, og driver oss alle lukt i undergangen. Før var det lågstatus å vere småbonde. Du hadde mindre makt, mindre pengar, sat gjerne på leigd jord og måtte sende alle sønene dine til USA om dei ville overleve. Du hadde så lite gras over vinteren at kyrne dine knapt klarte stå på beina når du slapp dei ut om våren, og du budde i eit lite hus fullt av ungar du streng tatt ikkje burde hatt meir enn halvparten av. No er det høgstatus å vere småbonde. Du er småskala og naturvennlig, lever gjerne på ein stad der ingen skulle tru at nokon kunne bu, og småskala kyr er innhylla i eit mytologisk teppe av grønt gras under spreke klauver. Dei har forgyl

Å halde foredrag for gubbar

Av og til må eg sei eg er ganske så lei av å halde foredrag. Du står framfor eit publikum, og skal snakke om at unge folk skal til bygda, og så sitter der hundretals, eller titals, menn og kvinner i alder femti seksti pluss og stirrer tomt på deg med armane i kors. Er det inspirerande? Nei. Det er svært lite inspirerande og svært kjedelig. Eg lurer av og til litt på kvifor ein har så mange konferanser. Folk møtes, stirrer på den som snakkar, skal liksom bli inspirert, og så skal ein gå heim og vere opplyst og glad og ha med seg nye og betre idear enn dei ein kom dit med. Gud, det er så kjedeleg å snakke til slike publikum. Du veit at mange av dei ikkje ein gong høyrer etter. Dei sit der, og er der, mest av alt for å få kake, ta seg ein fest, slenge drit, pule ei eller anna dame dei ikkje har pult før, og så dra heim til kjerringa. Det er vel eigentleg, summa summarum, det inntrykket eg har fått av kvifor ein arrangerer konferanser for distriktsutvikling. Eit hederlig unntak er Dyrøys